Từ ngày 28/5/2025 – 29/5/2025, tại thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị, Tạp chí Cửa Việt kỷ niệm 35 năm ra số đầu tiên và tổ chức Hội thảo tạp chí văn nghệ các tỉnh Bắc miền Trung. Hội thảo có chủ đề Tôn vinh giá trị văn hóa miền Trung – Vai trò tạp chí văn nghệ trong kỷ nguyên số
Lễ kỷ niệm 35 năm Tạp chí Cửa Việt ra số đầu tiên
Tham dự lễ kỷ niệm có đồng chí Hồ Thị Ngọc Lan, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Quảng Trị. Đại diện các sở, ban, ngành, đoàn thể cấp tỉnh; lãnh đạo các cơ quan báo chí, các văn nghệ sĩ trong và ngoài tỉnh; lãnh đạo và văn nghệ sĩ các Tạp chí: Xứ Thanh, Sông Lam, Hồng Lĩnh, Nhật Lệ, Sông Hương; các nhà văn, nhà báo nguyên Tổng Biên tập, nguyên Phó Tổng Biên tập; cán bộ, biên tập viên, phóng viên Tạp chí Cửa Việt qua các thời kỳ cùng các văn nghệ sĩ và cộng tác viên của Tạp chí.
Phó Tổng biên tập Tạp chí Cửa Việt Hồ Thanh Thọ phát biểu diễn văn khai mạc
Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Phó Tổng biên tập phụ trách Tạp chí Cửa Việt Hồ Thanh Thọ đã cảm ơn sự quan tâm, đồng hành và tạo điều kiện của các đồng chí lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Trị; Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quảng Trị, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh và các sở, ban, ngành liên quan đã hỗ trợ trong suốt hành trình xây dựng và phát triển của Tạp chí Cửa Việt. Ông cũng gửi lời tri ân đến các văn nghệ sĩ, cộng tác viên và bạn đọc gần xa đã dành tình cảm, trí tuệ, tâm huyết cho Tạp chí Cửa Việt – những người đã cùng Tạp chí Cửa Việt góp phần làm nên diện mạo một ấn phẩm văn hóa, văn học nghệ thuật đậm đà bản sắc, giàu giá trị nhân văn, gắn bó với tâm hồn và đời sống tinh thần của người dân Quảng Trị.
Cuối năm 1989, Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Trị chính thức được thành lập tại thị xã Quảng Trị, đánh dấu mốc ban đầu của đội ngũ văn nghệ sĩ về mái nhà chung. Tháng 4 năm 1990, UBND tỉnh Quảng Trị ban hành quyết định thành lập Tạp chí Cửa Việt thuộc Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh. Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường được bổ nhiệm làm Tổng biên tập, Trụ sở Tạp chí đặt tại thị xã Quảng Trị. Ban Biên tập gồm những văn nghệ sĩ tên tuổi: Hoàng Phủ Ngọc Tường, Lê Anh, Trương Bé, Xuân Đàm, Xuân Đức, Nguyễn Quang Lập, Hoàng Phủ Ngọc Phan, Sĩ Sô, Ngô Thảo và Nguyễn Trọng Tạo. Năm 1990, Tạp chí Cửa Việt ra số đầu tiên.
Những ngày đầu mới thành lập và hoạt động của Tạp chí Cửa Việt, Tạp chí Văn hóa Quảng Trị cũng được hình thành, với chức năng là chuyển tải các chuyên mục văn hóa – văn nghệ cùng song hành với Tạp chí Cửa Việt. Tạp chí Văn hóa Quảng Trị đã trở thành một diễn đàn chuyên sâu trong lĩnh vực nghiên cứu, tuyên truyền, bảo tồn và phát huy những giá trị tinh hoa văn hóa của vùng đất Quảng Trị.
Tháng 4 năm 1994, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định số 574/QĐ-UB, sáp nhập hai tạp chí thành một đơn vị, lấy tên là Tạp chí Cửa Việt.
Trải qua 35 năm xây dựng và phát triển, Tạp chí Cửa Việt đã không ngừng phát triển đạt nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Trong bối cảnh báo chí truyền thông chuyển đổi số mạnh mẽ, Tạp chí Cửa Việt đã nhanh chóng bắt nhịp xu thế bằng việc xây dựng và vận hành hiệu quả trang thông tin điện tử tổng hợp, fanpage, youtube,… Các bài viết được trình bày sinh động đa phương tiện qua hình thức e-magazine đã giúp Cửa Việt mở rộng việc tiếp cận độc giả. Chính sự nhanh nhạy trong ứng dụng công nghệ đã giúp Cửa Việt tự khẳng định mình, là một trong những tạp chí thuộc Top 7 đơn vị dẫn đầu (mức Tốt) ở khối Tạp chí Trung ương và địa phương (qua đánh giá, đo lường mức độ chuyển đổi số báo chí năm 2024).
Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Hồ Thị Ngọc Lan phát biểu tại buổi lễ
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Quảng Trị Hồ Thị Ngọc Lan chúc mừng những kết quả Tạp chí Cửa Việt đạt được trong 35 năm qua, đồng thời biểu dương những đóng góp tích cực của các thế hệ lãnh đạo, biên tập viên, cán bộ, cộng tác viên và bạn đọc của Tạp chí Cửa Việt qua các thời kỳ trong hành trình phát triển văn hóa - văn học nghệ thuật của tỉnh. Để phát huy những kết quả đạt được trong giai đoạn mới, đề nghị tạp chí cần tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số một cách toàn diện và bài bản, tạp chí cần xây dựng nền tảng tạp chí điện tử chuyên nghiệp, phát triển các sản phẩm đa phương tiện, ứng dụng công nghệ để nâng cao hiệu quả quản lý, xuất bản và tương tác với bạn đọc.
Ông Nguyễn Văn Dùng - Chủ tịch Hội VHNT tỉnh Quảng Trị cũng đánh giá cao những thành quả tạp chí đã đạt được trong 35 năm qua. Từng trang Tạp chí Cửa Việt đã góp công xây đắp nên nền văn học nghệ thuật Quảng Trị ngày một phát triển hơn.
Lãnh đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận, lãnh đạo Hội VHNT tỉnh Quảng Trị thừa ủy quyền trao bằng khen của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam cho Tạp chí Cửa Việt
Tại lễ kỷ niệm, Tạp chí Cửa Việt đã nhận Bằng khen của Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam; trao thiệp tri ân cho các đồng chí lãnh đạo Tạp chí có đóng góp cho Tạp chí Cửa Việt.
Các đại biểu chụp hình lưu niệm
Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm, sáng 29/5/2025, cũng đã diễn ra Hội thảo tạp chí văn nghệ các tỉnh Bắc miền Trung với chủ đề Tôn vinh giá trị văn hóa miền Trung – Vai trò tạp chí văn nghệ trong kỷ nguyên số.
Toàn cảnh Hội thảo Tôn vinh giá trị văn hóa miền Trung – Vai trò tạp chí văn nghệ trong kỷ nguyên số
Trong kỷ nguyên số hiện nay, báo chí nói chung và tạp chí văn nghệ nói riêng đang đứng trước những chuyển biến sâu sắc. Chuyển đổi số không chỉ là việc ứng dụng công nghệ để tối ưu hóa quy trình sản xuất và phân phối nội dung, mà còn là sự thay đổi toàn diện về tư duy vận hành, phương thức tiếp cận độc giả và cách các tòa soạn tự khẳng định mình. Trong dòng chảy đó, các tạp chí văn nghệ cần chuyển mình để thích ứng, phát huy thế mạnh riêng có trong việc lan tỏa những giá trị văn hóa đậm đà bản sắc trong không gian số ngày nay.
Phó Tổng biên tập phụ trách Tạp chí Cửa Việt Hồ Thanh Thọ phát biểu đề dẫn
Hội thảo cũng là diễn đàn để các tạp chí văn nghệ khu vực Bắc miền Trung cùng trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn, cách làm hay, giải pháp sáng tạo trong quá trình chuyển đổi số; đồng thời cùng nhau suy ngẫm và thảo luận về trách nhiệm, vai trò của tạp chí văn nghệ trong việc tôn vinh, gìn giữ và lan tỏa các giá trị văn hóa đặc sắc của miền Trung trong bối cảnh mới.
Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Tĩnh Nguyễn Tùng Lĩnh phát biểu tại Hội thảo
Trong tham luận Sáng tạo và bảo tồn - Vai trò của tạp chí văn nghệ miền Trung trong kỷ nguyên số, nhà thơ Hồ Minh Thông (Tạp chí Hồng Lĩnh) đã khẳng định vị thế đặc biệt của miền Trung - một vùng đất di sản giàu bản sắc văn hóa và chiều sâu lịch sử. Trước những thách thức mà các tạp chí văn nghệ đang đối mặt trong kỷ nguyên số như sự thay đổi thói quen tiếp nhận thông tin, sự lấn át của mạng xã hội và thiếu hụt nguồn lực đầu tư công nghệ - tác giả đặt ra câu hỏi lớn: Làm thế nào để tạp chí văn nghệ vừa là nơi bảo tồn giá trị truyền thống, vừa là không gian sáng tạo phù hợp với thời đại số? Tham luận đưa ra nhiều kiến nghị thiết thực, từ việc đầu tư hạ tầng số, đào tạo đội ngũ am hiểu công nghệ và văn hóa địa phương, đến đổi mới hình thức truyền thông, mở rộng hợp tác với các trường học, bảo tàng, tổ chức văn hóa - xã hội.
Nhà phê bình Hoàng Thụy Anh (Tạp chí Nhật Lệ) trình bày tham luận
Tham luận Nhà văn và AI, nhà phê bình Hoàng Thụy Anh từ Tạp chí Nhật Lệ đã đặt ra một vấn đề thời sự, đầy tính chất gợi mở trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay: Liệu AI có thể thay thế được vai trò của nhà văn? Và nếu không, thì nhà văn cần làm gì để không bị nhòa đi trong thời đại công nghệ?
Nhà phê bình khẳng định: AI có thể là công cụ hỗ trợ đắc lực cho người viết, từ việc xây dựng đề cương, phát triển cốt truyện đến việc kiểm tra lỗi ngôn ngữ và dự đoán thị hiếu độc giả. Thế nhưng, AI không có cảm xúc, không biết cô đơn, không có bản thể để chuyển hóa trải nghiệm sống thành nghệ thuật. Bởi vậy, nếu quá lệ thuộc vào công nghệ, nhà văn có thể đánh mất bản sắc sáng tạo cá nhân, để rồi rơi vào lối viết rập khuôn, vô hồn.
Nhà văn Trần Băng Khuê (Tạp chí Sông Hương) trình bày tham luận
Với tham luận “Cơn bão” AI và chuyển đổi số của báo chí và tạp chí văn nghệ địa phương, nhà văn Trần Băng Khuê (Tạp chí Sông Hương) đã mang đến một góc nhìn vừa lý luận, vừa thực tiễn về những thay đổi sâu sắc mà công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo, đang tạo ra trong môi trường báo chí - văn nghệ hiện nay.
Nhà báo Đào Thị Thúy Hoa – Phó Tổng biên tập Tạp chí Sông Lam trình bày tham luận
Tham luận Tạp chí Sông Lam tôn vinh các giá trị văn hóa cổ truyền Nghệ An trong kỷ nguyên số: Thực trạng - Hành động và Giải pháp. Ban biên tập Tạp chí Sông Lam khẳng định vai trò chủ động, tích cực của Tạp chí Sông Lam trong công cuộc gìn giữ và lan tỏa di sản văn hóa xứ Nghệ, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.
Nhà văn Quỳnh Thơm (Tạp chí Xứ Thanh) trình bày tham luận
Trong tham luận Tạp chí văn nghệ trong công tác tuyên truyền giá trị văn hóa miền Trung gắn với phát triển bền vững xã hội, nhà báo Lưu Nga - Phó Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ Xứ Thanh, đã nhấn mạnh vai trò đặc biệt của các tạp chí văn nghệ địa phương trong việc bảo tồn, quảng bá và kết nối các giá trị di sản văn hóa miền Trung, không chỉ dưới góc độ văn chương, nghệ thuật mà còn hướng đến mục tiêu phát triển bền vững trong thời kỳ hội nhập.
Nguyên Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Quảng Trị trình bày tham luận
Với tham luận Cần có cái nhìn toàn cảnh, liên kết trong tôn vinh giá trị văn hoá miền Trung, nhà báo Nguyễn Hoàn - Nguyên Phó Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Quảng Trị đã đề xuất một tư duy mới và mang tính chiến lược trong hoạt động tuyên truyền, quảng bá di sản văn hóa vùng Bắc miền Trung.
Từ những nội dung các tham luận tại Hội thảo khẳng định các tạp chí văn nghệ địa phương ở Bắc miền Trung không chỉ là nơi lưu giữ, phản ánh tinh thần và bản sắc văn hóa vùng đất mình, mà đang ngày càng thể hiện rõ vai trò chủ động, sáng tạo trong quá trình chuyển đổi số, hướng đến một diện mạo báo chí hiện đại, nhân văn và hội nhập.
Trao cờ lưu niệm cho các tạp chí văn nghệ Bắc miền Trung tham dự hội thảo
Trao cờ đăng cai Hội thảo năm 2026 cho Tạp chí Hồng Lĩnh
Hội thảo Tôn vinh giá trị văn hóa miền Trung - Vai trò tạp chí văn nghệ trong kỷ nguyên số là dịp để cùng nhìn lại, đánh giá và chia sẻ những kinh nghiệm, sáng kiến thiết thực trong việc kết nối di sản văn hóa - văn học nghệ thuật với công nghệ số. Đồng thời, hội thảo cũng là diễn đàn để cùng bàn bạc, đề xuất các giải pháp giúp các tạp chí văn nghệ địa phương tiếp tục khẳng định vai trò của mình trong giai đoạn chuyển mình của báo chí - truyền thông hiện đại.
Một số hình ảnh các đoàn Tạp chí Văn nghệ tham quan thực tế sáng tác Sân bay Tà Cơn; Nhà tù Lao Bảo tại huyện Hướng Hóa tỉnh Quảng Trị.
Đoàn chụp hình lưu niệm tại sân bay Tà Cơn, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị
Dâng hương tại Nhà tù Lao Bảo, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị
Tham gia chương trình giao lưu Âm vang Trường Sơn do Tạp chí Cửa Việt phối hợp với UBND thị trấn Lao Bảo, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo tổ chức
Anh Đức