Theo các tài liệu lịch sử, Hương Tích tự được xây dựng từ thời nhà Trần. Chùa nằm ở độ cao 650m so với mặt nước biển, tọa lạc trên lưng chừng đỉnh Hương Tích, một trong những đỉnh núi đẹp nhất trong số 99 đỉnh núi Hồng - thuộc xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Chùa Hương Tích được mệnh danh là: “Hoan Châu đệ nhất danh lam”, được xếp vào hàng 21 thắng cảnh nổi tiếng nhất của nước Nam. Sự tích ngôi chùa gắn liền với huyền thoại dân gian về Công chúa Diệu Thiện tu hành đắc đạo, hóa Phật, cứu độ chúng sinh. Di tích danh thắng chùa Hương được xếp hạng cấp Quốc gia tại Quyết định số 309/QĐ-BVHTT ngày 08/6/1990 của Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch).

Chương trình nghệ thuật tại lễ khai hội chùa Hương Tích

Từ lâu, chùa Hương Tích đã trở thành một địa chỉ sinh hoạt tín ngưỡng tôn giáo, có ý nghĩa hết sức quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Xứ Nghệ nói chung, người dân Hà Tĩnh nói riêng. Du khách và đạo hữu đến với chùa Hương Tích ngày càng tăng (năm 2023 đạt trên 150 vạn lượt khách, tăng 70 vạn so với năm 2022). Cùng với đó, việc đầu tư, tôn tạo, nâng cấp khu di tích cũng được tỉnh, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, bà con nhân dân, các tăng ni phật tử quan tâm góp công, góp của, góp sức từng bước xây dựng hệ thống hạ tầng để chùa trở thành điểm đến hấp dẫn du khách. Việc tổ chức khai hội chùa Hương Tích - sự kiện mở đầu cho năm du lịch Hà Tĩnh 2024 là dịp quảng bá hình ảnh con người và những giá trị di sản văn hóa đặc sắc của tỉnh; đồng thời góp phần lan tỏa vẻ đẹp, các giá trị văn hóa của ngôi chùa được mệnh danh “Hoan Châu đệ nhất danh lam”.

Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải đánh trống khai hội chùa Hương Tích

Được biết, Lễ hội chùa Hương sẽ diễn ra từ nay đến hết tháng ba âm lịch, bao gồm 2 phần: Phần lễ và phần hội. Phần lễ khai hội diễn ra vào ngày 06 tháng Giêng năm Giáp Thìn (tức ngày 15/02/2024) tại khu vực sân Lễ hội Ban quản lý Khu di tích Chùa Hương Tích; phần hội bao gồm chương trình nghệ thuật ca, múa, nhạc ca ngợi về quê hương, đất nước, mừng Đảng, mừng Xuân và về Chùa Hương; tổ chức các giải thể thao: Giải Bóng chuyền nam thanh niên mở rộng, vật cổ truyền, cờ thẻ, đẩy gậy,...; các trò chơi dân gian: chọi gà, bịt mắt bắt vịt, hội thi mâm ngũ quả,... Lễ Khánh đản Quán thế âm bồ tát (do Ban Phật giáo huyện, nhà sư trụ trì, Ban quản lý khu di tích Chùa Hương, Ủy ban nhân dân xã Thiên Lộc thực hiện) diễn ra vào ngày 18/2 âm lịch (tức ngày 27/3/2024). Không gian lễ hội kéo dài từ Hạ Vàng (Quốc lộ 1A) qua xã Thiên Lộc đến Chùa Thượng.

Du khách tham dự lễ hội chùa Hương Tích năm 2024

Nguyễn Nga