Lễ Vu Lan bắt nguồn từ sự tích về lòng hiếu thảo của ông Mục Liên.Vốn là một tu sĩ khác đạo, Mục Liên đã quy y và trở thành một đệ tử lớn của Phật, và được liệt vào hạng thần thông đệ nhất trong hàng đệ tử của Phật.Sau khi đã chứng quả A La Hán, Mục Liên nhớ về mẫu thân, bèn dùng huệ nhãn nhìn xuống cõi khổ và thấy mẹ mình bị đọa vào kiếp ngạ quỷ (quỷ đói) nơi địa ngục A Tì.

Đại lễ Vu Lan tại chùa Giai Lam ( xã Thạch Tân, huyện Thạch Hà)

Nhìn mẹ thân hình tiều tụy, đói không được ăn, khát không được uống, Mục Liên vận dụng phép thần thông đến với mẹ và dâng cơm cho mẹ ăn. Nhưng những hạt cơm cứ gần tới miệng mẹ thì bỗng hóa thành lửa. Không có cách nào khác, Mục Liên trở về bạch chuyện Ðức Phật, xin được chỉ dạy cách cứu mẹ.

 Phật dạy rằng: "Dù ông thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu mẹ ông đâu. Chỉ có một cách nhờ hợp lực của chư tăng khắp mười phương mới mong giải cứu được. Ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để vận động chư tăng, hãy sắm sửa lễ cúng vào ngày đó".
 

Làm theo lời Phật, mẹ của Mục Liên đã được giải thoát. Phật cũng dạy rằng chúng sanh ai muốn báo hiếu cho cha mẹ cũng theo cách này (Vu Lan Bồn Pháp). Từ đó ngày lễ Vu Lan ra đời.

Vậy nên, Vu Lan là ngày đại lễ hằng năm nhằm tưởng nhớ đến công ơn cha mẹ- cha mẹ của kiếp này và các kiếp trước nữa. Đạo Phật vốn là đạo hiếu, lấy tình thương yêu con người và muôn loài trên thế giới này làm tôn chỉ. Tình cảm đó xuất phát từ tình thương cha mẹ, rồi sau đó mới mở rộng ra thành tình người, tình nhân loại.

Khi còn được cài hồng đỏ
      Đừng để Mẹ Cha phải buồn!

                                         ( Thơ Phan Trung Hiếu)

Bông hoa hồng được chọn là biểu tượng của tình yêu, sự cao quý và ngát hương. Việc nhớ về bậc sinh thành và cài lên ngực bông hoa cao quý là tình cảm đẹp nhất, là chữ Hiếu mà con cái gửi đến bậc sinh thành. Ai may mắn được cài trên ngực bông hồng màu đỏ thì hãy làm trọn chữ hiếu của một người con. Bông hồng màu trắng để tưởng nhớ về cha - mẹ đã khuất. Đó như một sự nhắc nhở, rằng mình đã lỡ mất những gì quý giá nhất, từ đó mà hành động sao cho phải với lương tâm.

Vu Lan là dịp đặc biệt để giới trẻ sống chậm lại và yêu thương nhiều hơn. Dù già hay trẻ, trai hay gái dự lễ Vu Lan đều thành kính và ngập tràn cảm xúc khi đón nhận một bông hoa hồng được cài trang trọng lên ngực áo.

Linh Châu