Phóng viên: Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống lực lượng vũ trang (LLVT) tỉnh Hà Tĩnh (18/8/1945 - 18/8/2025), xin Đại tá cho bạn đọc Tạp chí Hồng Lĩnh biết những nét truyền thống tiêu biểu của LLVT Hà Tĩnh?

Đại tá Nguyễn Xuân Thắng: Trải qua 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, Quân khu 4, Tỉnh ủy và chính quyền địa phương, cùng với sự đùm bọc, yêu thương của Nhân dân, LLVT Hà Tĩnh đã không ngừng lớn mạnh, lập nhiều chiến công oanh liệt, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc. Trong suốt chặng đường ấy, LLVT Hà Tĩnh đã xây đắp nên truyền thống cách mạng vẻ vang: “Trung hiếu – Đoàn kết – Dũng cảm – Sáng tạo” – đó vừa là tài sản tinh thần quý giá, vừa là cội nguồn sức mạnh để tiếp tục vươn lên trong thời kỳ mới.

Trước hết, đó là truyền thống tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân. LLVT Hà Tĩnh luôn kiên định mục tiêu lý tưởng cách mạng, đặt lợi ích quốc gia, dân tộc và Nhân dân lên trên hết, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Dù trong khói lửa chiến tranh hay trên mặt trận xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ngày nay, cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh luôn thể hiện ý chí, bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên cường, không ngại hy sinh gian khổ vì sự nghiệp cách    mạng.

Thứ hai, LLVT Hà Tĩnh nổi bật với tinh thần dũng cảm, sáng tạo trong chiến đấu và công tác. Trong suốt các thời kỳ, lực lượng vũ trang tỉnh đã vận dụng linh hoạt tư tưởng quân sự Hồ Chí Minh và nghệ thuật chiến tranh Nhân dân, biết đánh, biết thắng, lập nên nhiều chiến công vang dội. Ngày nay, truyền thống đó tiếp tục được phát huy trong huấn luyện, diễn tập, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh Nhân dân, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Thứ ba, LLVT Hà Tĩnh luôn gắn bó máu thịt với Nhân dân, vì Nhân dân phục vụ. Lực lượng vũ trang không chỉ là lực lượng chiến đấu mà còn là đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất. Trong thời chiến, cán bộ, chiến sĩ sống, chiến đấu giữa lòng dân, bảo vệ dân, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân. Trong thời bình, LLVT tỉnh tích cực tham gia các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn, xây dựng nông thôn mới, góp phần nâng cao đời sống Nhân dân, củng cố niềm tin của Nhân dân với Đảng và chính quyền.

Các đại biểu tham quan trưng bày mô hình, sáng kiến cải tiến kỹ thuật nhân dịp Đại hội đại biểu Đảng bộ Quân sự tỉnh Hà Tĩnh nhiệm kỳ 2025-2030 - Ảnh: Dương Hoàng

Thứ tư, LLVT Hà Tĩnh phát huy truyền thống hậu phương – tiền tuyến đồng lòng. Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, Hà Tĩnh vừa là tuyến lửa trực tiếp hứng chịu bom đạn ác liệt, vừa là hậu phương lớn, vững vàng, đóng góp sức người, sức của chi viện cho các chiến trường miền Nam. Từ những vùng quê nghèo khó, hàng vạn người con ưu tú của tỉnh nhà đã “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước”, góp phần làm nên những chiến công vang dội trên khắp các chiến trường. Tinh thần hậu phương – tiền tuyến ấy còn được thể hiện qua sự đùm bọc, sẻ chia, chăm lo của Nhân dân đối với bộ đội; là sự đồng lòng, chung sức vì một mục tiêu chung: độc lập, tự do cho Tổ quốc.

Thứ năm, LLVT Hà Tĩnh thủy chung, son sắt với nước bạn Lào anh em. Trong kháng chiến cũng như trong hòa bình, cán bộ, chiến sĩ LLVT Hà Tĩnh đã luôn kề vai sát cánh với lực lượng vũ trang và Nhân dân các tỉnh bạn Lào, cùng chia sẻ gian khổ, hỗ trợ về người, vật lực, kỹ thuật, thông tin. Những đóng góp thầm lặng nhưng nghĩa tình ấy đã góp phần làm sâu sắc thêm mối quan hệ đoàn kết chiến đấu đặc biệt giữa Việt Nam và Lào. Tình cảm gắn bó thủy chung với nước bạn Lào là một trong những biểu hiện sinh động và cao đẹp của chủ nghĩa quốc tế trong sáng – được hun đúc và gìn giữ qua nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh nhà.

Truyền thống quý báu ấy chính là nền tảng tinh thần vững chắc để LLVT Hà Tĩnh tiếp tục phát huy, không ngừng đổi mới, hoàn thiện toàn diện các mặt công tác, xây dựng lực lượng vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, góp phần giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh trên địa bàn, tạo điều kiện để quê hương Hà Tĩnh phát triển nhanh, bền vững trong giai đoạn hiện nay.

Phóng viên: Trong suốt hai cuộc kháng chiến vĩ đại của dân tộc, cùng với quân và dân cả nước, lực lượng vũ trang Hà Tĩnh đã có nhiều đóng góp xuất sắc, cả trong chiến đấu lẫn phục vụ chiến đấu, để lại dấu ấn đậm nét trong lịch sử vẻ vang của dân tộc. Xin Đại tá điểm lại những thành tích tiêu biểu đã góp phần làm nên truyền thống hào hùng, tốt đẹp của lực lượng vũ trang Hà Tĩnh trong chặng đường 80 năm qua?

Đại tá Nguyễn Xuân Thắng: Trong suốt 30 năm kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, LLVT Hà Tĩnh đã vượt qua muôn vàn gian khổ hy sinh, dũng cảm kiên cường trong chiến đấu bảo vệ vững chắc địa phương, cùng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân toàn tỉnh tổ chức, động viên cao độ sức người, sức của chi viện đầy đủ và kịp thời cho các chiến trường. Trong 9 năm trường kỳ kháng chiến chống Pháp, Hà Tĩnh phải đối chọi với nhiều cuộc tập kích phá hoại của địch, đã 38 lần đánh địch bật ra khỏi biên giới, bờ biển, tiêu diệt 110 tên địch, bảo vệ vững chắc hậu phương. Cùng với cả nước, quân dân Hà Tĩnh đã bất chấp khó khăn, hăng hái lên đường ra tiền tuyến bảo vệ tổ quốc, đồng thời làm trọn nhiệm vụ quốc tế đối với hai nước bạn Lào và Campuchia.

Trên các mặt trận Bình - Trị - Thiên; đường 8, Na Pê; Nha Trang - Khánh Hòa; phong trào Nam tiến; chiến dịch Điện Biên Phủ; mặt trận Trung Lào - Thượng Lào... đều in đậm dấu chân các chiến sĩ quê hương Hà Tĩnh. Các đơn vị LLVT Hà Tĩnh, tiêu biểu là Trung đoàn 103 đã phối hợp với các đơn vị bạn đánh 161 trận lớn nhỏ, tiêu diệt 856 tên địch, bắt sống và làm bị thương 337 tên, phá hủy 20 xe quân sự, 2 ca nô, thu nhiều vũ khí trang bị của địch… Đặc biệt là trận chống càn thắng lợi của quân dân xã Nhượng Bạn (nay là xã Thiên Cầm, tỉnh Hà Tĩnh) vào ngày 04/9/1953.

Kháng chiến chống Pháp kết thúc thắng lợi, đế quốc Mỹ lại thực hiện âm mưu phá hoại Hiệp định Giơnevơ, xâm lược miền Nam Việt Nam, hòng chia cắt lâu dài đất nước ta. Một lần nữa, cùng quân và dân cả nước, LLVT Hà Tĩnh lại bước vào trận tuyến mới. Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, Hà Tĩnh vừa là tiền tuyến vừa là hậu phương của miền Bắc. Trước những khó khăn, thử thách và bom đạn ác liệt của kẻ thù (Mỹ đã sử dụng trên 4 vạn lần máy bay ném xuống vùng đất Hà Tĩnh, hơn 200.000 tấn bom đạn các loại), LLVT Hà Tĩnh cùng nhân dân địa phương kiên cường bám trụ, vừa sản xuất, vừa chiến đấu, bảo đảm giao thông vận tải, chi viện kịp thời cho tiền tuyến; bắt gọn và tiêu diệt hầu hết các toán gián điệp, biệt kích, bắn rơi 267 máy bay, bắn chìm, bắn cháy 34 tàu chiến, tiêu diệt và bắt sống nhiều giặc lái.

Trong thời kỳ gay go quyết liệt nhất của cuộc kháng chiến, nhiều đơn vị bộ đội địa phương Hà Tĩnh đã tình nguyện lên đường làm nhiệm vụ quốc tế cao cả với nước bạn Lào ở tỉnh Khăm Muộn và Bolykhamxay. Những người con Hà Tĩnh đã cùng nước bạn đánh 210 trận, diệt 1.750 tên địch, gọi hàng 350 tên, phá hủy 37 xe cơ giới, bắn rơi 30 máy bay, giải phóng 54 làng bản, mở rộng vùng giải phóng ở khu vực Trung - Hạ Lào, góp phần đưa cuộc kháng chiến của nhân dân Lào đến ngày toàn thắng. Trong kháng chiến chống Mỹ, Hà Tĩnh đã bổ sung lực lượng lớn cho quân đội, gồm 9 vạn thanh niên nam nữ, chiếm hơn 10% tổng dân số. Cùng quân và dân cả nước, các đơn vị LLVT Hà Tĩnh đã tham gia chiến đấu hàng trăm trận, tiêu diệt 1.550 tên địch, bắn rơi 13 máy bay, phá hủy 26 xe quân sự và thu nhiều phương tiện vũ khí của địch.

Trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ tổ quốc, LLVT Hà Tĩnh vẫn luôn một lòng, một dạ trung thành với Đảng, với Tổ quốc và Nhân dân; chăm lo xây dựng LLVT vững mạnh toàn diện, “mẫu mực tiêu biểu”, từng bước nâng cao chất lượng huấn luyện, khả năng SSCĐ, sức cơ động, ý thức chấp hành kỷ luật Quân đội, pháp luật Nhà nước; luôn nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, đoàn kết thống nhất cùng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân trong tỉnh vận dụng sáng tạo đường lối của Đảng vào thực hiện nhiệm vụ QS-QP; luôn là lực lượng xung kích trong nhiệm vụ phòng chống thiên tai, khắc phục hậu quả bão lụt và phòng chống cháy rừng, giúp dân di dời tái định cư ở các vùng dự án trọng điểm, càng tô thắm thêm hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ” trong lòng Nhân dân.

Với công lao, thành tích xuất sắc trong kháng chiến và đổi mới, LLVT và Nhân dân Hà Tĩnh có 198 tập thể, 37 cá nhân được phong, truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT Nhân dân; hàng trăm tập thể, cá nhân được tặng Huân, Huy chương; 1.054 Bà mẹ được phong, truy tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng. Năm 2011 và 2013, LLVT tỉnh được tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì, hạng Ba; nhiều năm liền nhận Cờ thi đua xuất sắc của Thủ tướng, Bộ Quốc phòng, Quân khu, UBND tỉnh. Công lao, thành tích ấy góp phần tô thắm bảng vàng truyền thống chống giặc ngoại xâm của dân tộc.

Phóng viên: Phát huy truyền thống 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng, đồng thời kế thừa những thành tựu đạt được, xin đồng chí cho biết một số nhiệm vụ trọng tâm của LLVT Hà Tĩnh đã và đang tập trung thực hiện để nâng cao sức mạnh tổng hợp, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới? 

Đại tá Nguyễn Xuân Thắng:  Dưới sự lãnh đạo của Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 4 và các cấp, các ngành, Đảng ủy – Bộ CHQS tỉnh Hà Tĩnh tập trung tham mưu, lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng  LLVT theo hướng “tinh – gọn – mạnh”, hoạt động hiệu quả. Toàn Đảng bộ LLVT tỉnh quán triệt nghiêm các chỉ thị, nghị quyết, văn bản của trên, gắn với xây dựng chính quy, rèn kỷ luật và bồi dưỡng điển hình tiên tiến. Trên cơ sở đó, LLVT tỉnh kịp thời kiện toàn tổ chức biên chế, nhất là đơn vị sẵn sàng chiến đấu, xây dựng dân quân tự vệ “vững mạnh, rộng khắp”, lực lượng dự bị động viên hùng hậu, chất lượng cao.

Các cấp ủy luôn chăm lo xây dựng lực lượng vững mạnh chính trị, tư tưởng. Công tác giáo dục chính trị được đổi mới, nâng cao chất lượng, lan tỏa tinh thần học và làm theo Bác, kết hợp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh. Nhờ đó, cán bộ, chiến sĩ có lập trường kiên định, bản lĩnh vững vàng, đạo đức tốt – cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng SSCĐ trong tình hình mới.

Công tác huấn luyện được triển khai đồng bộ, bài bản. Từ Bộ CHQS tỉnh đến đơn vị trực thuộc đều thực hiện nghiêm nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh về huấn luyện, gắn với phong trào “rèn cán, luyện binh” và các đợt thi đua cao điểm. Nội dung, phương pháp huấn luyện thường xuyên đổi mới theo hướng đồng bộ, chuyên sâu, thực hành là chính, sát phương án tác chiến, địa bàn, đối tượng, điều kiện thực tế; tăng cường huấn luyện đêm, cường độ cao. Hằng năm, 100% nội dung, chỉ tiêu huấn luyện hoàn thành, chất lượng ngày càng cao. Các cuộc diễn tập KVPT, chiến đấu phòng thủ cấp xã, phường được tổ chức đúng kế hoạch, an toàn, đúng kịch bản, hiệu quả.

Bên cạnh huấn luyện và SSCĐ, LLVT tỉnh thực hiện nghiêm các chỉ thị, mệnh lệnh của Bộ Quốc phòng, Quân khu 4, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng. Các cơ quan quân sự phối hợp chặt chẽ với công an và lực lượng trên địa bàn, bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an toàn các sự kiện trọng điểm, xử lý hiệu quả tình huống phức tạp.

Toàn lực lượng duy trì nghiêm chế độ SSCĐ, trực chỉ huy, trực ban, trực phòng chống thiên tai, cứu hộ cứu nạn. LLVT tỉnh thường xuyên hỗ trợ cơ sở phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, thực hiện hiệu quả chính sách hậu phương quân đội, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, chăm lo an sinh xã hội, củng cố thế trận lòng dân.

Công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, tài chính được quan tâm. Các đơn vị phát động hiệu quả phong trào “Nuôi quân giỏi, quản lý quân nhu tốt”, “Doanh trại chính quy, xanh - sạch - đẹp”, “Khai thác, sử dụng vũ khí, trang bị kỹ thuật tốt, bền, an toàn, tiết kiệm”... Lực lượng kỹ thuật, hậu cần – tiêu biểu như Kho K19 – luôn đảm bảo đầy đủ, an toàn vũ khí, trang bị cho huấn luyện, SSCĐ.

LLVT tỉnh cũng chủ động phối hợp, tham mưu và thực hiện tốt công tác tuyển quân, tuyển sinh quân sự; xây dựng công trình chiến đấu trong căn cứ hậu phương, nâng cao chất lượng khu vực phòng thủ.

Trước yêu cầu nhiệm vụ mới, nhất là trong điều kiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Bộ CHQS tỉnh tiếp tục bám sát chỉ đạo của Trung ương, Quân khu và tỉnh; nâng cao chất lượng huấn luyện, đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số, siết chặt kỷ luật, tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng, xây dựng LLVT vững mạnh toàn diện.

Toàn lực lượng phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới, đẩy mạnh dân vận, giúp dân phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, phòng chống thiên tai, dịch bệnh, xây dựng nông thôn mới… góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền, giữ ổn định chính trị – quốc phòng – an ninh trên địa bàn.

Phóng viên: Chào mừng kỷ niệm kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống LLVT tỉnh Hà Tĩnh, Bộ chỉ huy Quân sự tỉnh nhà đã có những kế hoạch, hoạt động tiêu biểu gì để chào mừng ngày kỷ niệm quan trọng này?

Đại tá Nguyễn Xuân Thắng:  Để chào mừng sự kiện ý nghĩa này, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 225/KH-UBND ngày 9/5/2025; trên cơ sở đó, chúng tôi xây dựng Kế hoạch số 826/KH-BCH ngày 7/7/2025 để triển khai đồng bộ các hoạt động.

Điểm mới năm nay là nhiều chương trình sáng tạo, giàu dấu ấn: tổ chức cuộc thi sáng tác lô-gô LLVT tỉnh và lô-gô kỷ niệm 80 năm; phối hợp Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phát động cuộc thi sáng tác ca khúc về truyền thống LLVT; phối hợp Báo Hà Tĩnh tổ chức đêm giao lưu, tọa đàm nghệ thuật trước lễ kỷ niệm; cùng Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống tỉnh dàn dựng chương trình nghệ thuật hoành tráng tái hiện chặng đường 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành.

Chúng tôi cũng đặc biệt quan tâm các hoạt động “đền ơn đáp nghĩa” như thăm hỏi, tặng quà Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng LLVT, thương binh, bệnh binh; dâng hương, dâng hoa tại Khu lưu niệm Bác Hồ và các địa chỉ đỏ. Song song là các giải thể thao, liên hoan văn nghệ quần chúng, cuộc thi tìm hiểu “80 năm Ngày truyền thống LLVT Hà Tĩnh” và phong trào thi đua đột kích với chủ đề “Sáng mãi phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trên quê hương Hà Tĩnh Anh hùng”.

Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh trên báo chí, truyền hình, mạng xã hội; phim tài liệu, chuyên trang, chuyên mục được xây dựng để lan tỏa hình ảnh LLVT tỉnh. Cao điểm là Lễ kỷ niệm 80 năm, gắn với lễ đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhì và Bức trướng của Bộ Quốc phòng.

Tất cả hoạt động đều được chuẩn bị chu đáo, trang trọng, tiết kiệm, an toàn, hướng tới mục tiêu chung: khơi dậy niềm tự hào, củng cố sức mạnh đoàn kết quân – dân, tạo khí thế thi đua sôi nổi, sẵn sàng hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ trong tình hình mới.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Đại tá đã dành thời gian trao đổi quý báu này. Nhân kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống LLVT Hà Tĩnh, xin chúc lực lượng vũ trang tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, đoàn kết, sáng tạo, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc và xây dựng quê hương ngày càng phát triển.

Thực hiện: Trần Hướng