Họa sĩ Bùi Xuân Phái (1/9/1420 - 24/6/1988) Quê Vân Canh, Hoài Đức, Hà Tây (Nay là thủ đô Hà Nội). Năm 1941 - 1945 ông tốt nghiệp khoa Hội họa trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Ông xuất thân trong một gia đình tiểu tư sản. Họa sĩ Bùi Xuân Phái từng giảng dạy tại Trường Mỹ thuật Hà Nội, khi còn là sinh viên ông đã vẽ phố và đi dự triển lãm ở Tô-Ki-Ô. Ông là một trong những họa sĩ thuộc thế hệ cuối cùng của sinh viên trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương
Họa sĩ Bùi Xuân Phái chuyên về chất liệu sơn dầu, đam mê nhất của ông về mảng đề tài phố cổ Hà Nội. Tranh phố của Bùi Xuân Phái được thể hiện rõ hồn cốt của phố cổ Hà Nội những thập niên 50, 60, hay 70 vừa cổ kính lại rất hiện thực, các mảng màu trong tác phẩm của ông đầm ấm, tươi sáng, có đường viền đậm nét, từ bề mặt đến cảnh quan đều có chiều sâu bên trong. Xem tranh phố cổ của họa sĩ Bùi Xuân Phái, người xem nhận thấy ông đã gửi gắm hồn cốt, kỷ niệm, hoài cảm, những nỗi buồn man mác. Tranh Bùi Xuân Phái cũng giống như cuộc đời của ông, nó lặng lẽ ẩn sau những ngôi nhà, những mái ngói xô nghiêng, những ô cửa, những con người lặng lẽ, kín đáo, thong thả bước đi trên phố. Mặc dù cuộc sống đầy khó khăn vất vả nhưng với một tình yêu nghệ thuật họa sĩ Bùi Xuân Phái đã không ngừng sáng tạo, ông đã gạt bỏ mọi toan tính đời thường để cho ra đời các tác phẩm đầy sự tâm tư và sâu lắng. Với những cống hiến của ông cho nền nghệ thuật nước nhà. Năm 1996 ông được nhà nước truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh đợt I cho các tác phẩm: Phố cổ Hà Nội, Hà Nội kháng chiến, Sân khấu chèo, Vợ chồng chèo, Phố vắng, Trước giờ biểu diễn, Xe bò trong phố cổ
Văn nghệ Hà Tĩnh hân hạnh giới thiệu một số các tác phẩm của Họa sĩ Bùi Xuân Phái:
Hà Nội kháng chiến
Phố Chợ Gạo
Phố Hàng Bè
Phố Hàng Mắm
Phố Mã Mây
Trước giờ biểu diễn
Anh Ngọc