Sáng ngày 24/6/2023, tại Trung tâm Văn hóa – Điện ảnh, tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 310 năm Năm sinh Thám hoa Nguyễn Huy Oánh (1713 - 2023), 280 năm Năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Tự (1743 - 2023), 240 năm Năm sinh danh nhân Nguyễn Huy Hổ (1783 - 2023) và đón Bằng công nhận “Văn bản Hán Nôm Làng Trường Lưu” là di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Các đại biểu tham dự buổi lễ

Tham dự buổi lễ có Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng; đại diện lãnh đạo Vụ Ngoại giao văn hoá và UNESCO (Bộ Ngoại giao), Cục Di sản Văn hóa (Bộ VH-TT&DL); đại diện lãnh đạo các tỉnh Nghệ An, Quảng Bình.

Về phía Hà Tĩnh có: Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Trần Thế Dũng, Chủ tịch UBND tỉnh Võ Trọng Hải, các đồng chí Ủy viên BTV Tỉnh ủy, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh, Đoàn ĐBQH tỉnh; các đồng chí nguyên lãnh đạo tỉnh qua các thời kỳ; đại diện các sở, ban, ngành; cấp uỷ, chính quyền huyện Can Lộc và xã Kim Song Trường; đại diện các dòng họ Nguyễn Huy, dòng họ Hoàng Văn, dòng họ Trần Văn ở xã Kim Song Trường.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Châu trình bày diễn văn tại buổi lễ

Hà Tĩnh là vùng đất giàu truyền thống lịch sử - văn hoá. Nơi đây hội tụ nhiều di sản văn hoá vật thể, phi vật thể được UNESCO công nhận  như Ca trù, Dân ca Ví - Giặm Nghệ Tĩnh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; Mộc bản Trường học Phúc Giang, Hoàng hoa sứ trình đồ, Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là 3 di sản tư liệu Ký ức thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Hà Tĩnh cũng là quê hương của Danh nhân văn hóa Thế giới - Đại thi hào Nguyễn Du được UNESCO vinh danh trong năm 2015; Hải Thượng Lãn Ông Lê Hữu Trác đã được Nhà nước Việt Nam đề nghị UNESCO vinh danh vào năm 2024; toàn tỉnh hiện có 02 di tích xếp hạng quốc gia đặc biệt, 86 di tích quốc gia và 550 di tích cấp tỉnh.

Trong đó, dòng họ Nguyễn Huy Trường Lưu - Hà Tĩnh nổi lên với nhiều danh nhân tiêu biểu, đóng góp nhiều thành tựu trên các lĩnh vực văn hóa, xã hội, giáo dục, chính trị, ngoại giao, lịch sử, địa lý, y học… để lại nhiều di sản văn hóa rực rỡ cho đến ngày nay, đã và đang được bảo tồn phát huy.

Từ thân thế, cuộc đời và sự nghiệp của của Thám hoa Nguyễn Huy Oánh, danh nhân Nguyễn Huy Tự, Nguyễn Huy Hổ, có thể thấy dòng họ Nguyễn Huy Trường Lưu đã đóng vai trò rất quan trọng trong việc tạo dựng môi trường văn hóa, kiến tạo các giá trị văn hóa cho quê hương, và lan tỏa các giá trị văn hóa ấy ra khắp vùng Hồng Lam. Trải qua những biến thiên của lịch sử, không gian văn hóa làng Trường Lưu vẫn lưu giữ được giá trị đặc sắc với nhiều trầm tích, góp phần làm phong phú thêm truyền thống văn hóa của quê hương, đóng góp xứng đáng vào hệ thống di sản văn hóa của dân tộc. Việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị Di sản văn hóa của cha ông là một việc làm thiết thực và ý nghĩa, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”. 

Với sự tâm huyết, dày công, trách nhiệm của các thế hệ con cháu trong dòng họ Nguyễn Huy Trường Lưu và sự quan tâm của tỉnh, của Trung ương, tháng 6 năm 2022, Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu đã được vinh dự ghi vào danh sách di sản tư liệu ký ức thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương (MOWCAP). Đây là bộ sưu tập gồm các sắc phong của triều Hậu Lê, triều Nguyễn nhằm tôn vinh, ban tặng, phong chức cho một số người dân thuộc các dòng họ Nguyễn Huy, họ Trần, Hoàng thuộc làng Trường Lưu… Các văn bản này được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm trên giấy dó và lụa trong quãng thời gian từ năm 1689 đến 1943. Những văn bản này hiện là những tư liệu quý hiếm về văn hóa và giáo dục, mỗi tư liệu là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo.

Đặc biệt, đến thời điểm hiện nay, Trường Lưu là ngôi làng duy nhất ở Việt Nam có 3 di sản được ghi danh là di sản tư liệu của chương trình Ký ức thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Đây thực sự là vinh dự lớn của dòng họ Nguyễn Huy, của người dân làng Trường Lưu, xã Kim Song Trường, huyện Can Lộc và tỉnh Hà Tĩnh. Các tư liệu này mãi là nguồn tài sản vô giá mà các bậc tiền nhân đã để lại cho hậu thế chúng ta.

Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương chúc mừng tỉnh Hà Tĩnh  khi Văn bản Hán Nôm Trường Lưu được ghi vào danh sách di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.

Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương phát biểu tại buổi lễ

Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL nhấn mạnh, đây là sự kiện sự kiện văn hóa quan trọng, là minh chứng sinh động cho ý thức kế thừa, nối tiếp và tôn vinh các bậc hiền nhân của tỉnh, của đất nước. Nhằm bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa Trường Lưu và của tỉnh Hà Tĩnh, Thứ trưởng đề nghị tỉnh cần đẩy mạnh hoạt động quảng bá, giới thiệu, vinh danh các di sản của tỉnh, của làng Trường Lưu; đẩy mạnh ứng dụng, chuyển đổi số trong lĩnh vực di sản; tập trung khai thác, bảo tồn và phát huy giá trị tại khu lưu niệm Nguyễn Du, khu di tích Ngã ba Đồng Lộc, chùa Hương Tích, các khu di tích Tổng Bí thư Trần Phú và Hà Huy Tập, đền thờ Tổng Bí thư Lê Duẩn; phối hợp với tỉnh Nghệ An và các tỉnh, thành phố trong cả nước bảo tồn dân ca ví - giặm Nghệ Tĩnh, ca trù, trò Kiều…

Cũng tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương đã trao bằng chứng nhận Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho tỉnh Hà Tĩnh.

Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương trao Bằng ...

... và tặng hoa chúc mừng tỉnh Hà Tĩnh, huyện Can Lộc và dòng họ Nguyễn Huy – Trường Lưu

Sau lễ kỷ niệm là lễ rước Bằng chứng nhận Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu là di sản tư liệu Chương trình ký ức thế giới khu vực châu Á - Thái Bình Dương về xã Kim Song Trường (Can Lộc).

Một số hình ảnh các tiết mục văn nghệ chào mừng buổi lễ:

Tiết mục "Rạng ngời đất học Trường Lưu"

Ca sĩ Thùy Linh trình bày ca khúc "Hà Tĩnh quê mình"

"Phường vải đêm trămg" do tốp ca nam nữ Nhà hát NTTT Hà Tĩnh biểu diễn

Song ca "Cùng em về Hà Tĩnh"

Tiết mục văn nghệ "Quê tôi ngày mới" do tập thể diễn viên Nhà hát NTTT Hà Tĩnh trình bày

Nhật Linh.