CÁNH CAM LẠC MẸ

Cánh cam đi lạc mẹ
Giữa khu vườn mênh mông
Chú vừa đi vừa khóc
Biết mẹ có đợi trông

Bọ dừa ngưng nấu cơm
Cào cào thôi tập nhảy
Xén tóc dừng may áo
Đều bảo nhau đi tìm

Khu vườn vẫn lặng im
Bỗng rộn ràng lên tiếng
Ai cũng bảo Cánh Cam
Cậu về nhà tôi nhé?

Bỗng đâu như tiếng mẹ
Gọi Cánh Cam từ xa
Cánh Cam chạy ùa tới
Níu cánh mẹ về nhà.

                           Nguyễn Mai Chi
                 Lớp 6A trường THCS Nguyễn Du

LỜI BÌNH

       Cầm cuốn tạp chí Hồng Lĩnh số tết Kỷ Hợi tôi thích thú đọc kỹ từng bài thơ của các cháu gửi tham dự cuộc thi viết vẽ tuổi học trò lần thứ 12. Tuổi thơ của tôi chợt ùa về với những thú vui bắt ve chọi dế thuở nào. Bài thơ “Cánh Cam lạc mẹ” của cháu Nguyễn Mai Chi lớp 6A trường Trung học cơ sở Nguyễn Du đã giúp tôi sống lại chuỗi ngày thơ ấu đó. 
      Mở đầu bài thơ “Cánh Cam lạc mẹ” là cảnh tượng giữa khu vườn mênh mông bạt ngàn cây cối một chú cánh cam nhỏ xíu lạc mất người mẹ yêu dấu của mình. Lạc mẹ là một điều ám ảnh nhất trong tâm trí các em thơ. Ở đây cô bé Nguyễn Mai Chi đứng giữa khu vườn nhà mình với trí tưởng tượng phong phú viết nên câu chuyện đồng thoại về các loài bọ cánh cứng và cánh dài nào là cánh cam, bọ dừa, cào cào , xiến tóc. Những loài bọ cánh cứng và cánh dài quen thuộc sinh sống trong khu vườn nhà. Với năng khiếu của mình em đã chuyển tải nó thành thơ: 
                                          “Cánh cam đi lạc mẹ
                                           Giữa khu vườn mênh mông
                                           Chú vừa đi vừa khóc
                                            Biết mẹ có đợi trông.”
       Cái hay của khổ thơ này là giữa lúc bối rối nhất, lo sợ nhất khi đi lạc, cánh cam vẫn luôn dành tình cảm yêu thương đầy trách nhiệm của mình cho mẹ, và lo lắng cho tâm trạng người mẹ. Chắc giờ này mẹ cánh cam cũng đang thấp thỏm đứng ngồi không yên khi lạc mất đứa con yêu quý của mình. Đó là tiếng lòng, tiếng thì thầm dịu dàng của một tâm hồn nhạy cảm, chứa đẩy những cảm xúc dành cho người mẹ thân yêu. Mặt khác một chút hoài nghi nho nhỏ, một chút rối bời trong tâm trí, những cung bậc mong manh của tâm trạng khi mình chưa tìm được mẹ hay mẹ chưa tìm được mình cũng xuất hiện trong câu cuối của khổ thơ “biết mẹ có đợi trông.” Những cung bậc tình cảm đó được đẩy lên cao và hoàn toàn hợp lí.
      Trong khoảng không gian hẹp của khu vườn rộng lớn xuất hiện những gia đình  các loài bọ cánh cứng, cánh dài đang hoạt động đúng với bản năng và đặc tính của chúng. Nguyễn Mai Chi đã cho cào cào tập nhảy, bọ dừa nấu cơm và xiến tóc có bộ râu dài và cái mỏm nhọn được giao làm thợ may áo. Tất cả khu vườn ai làm việc nấy bỗng đột ngột dừng lai khi được tin cánh cam lạc mẹ. Và tất cả dừng công việc của mình lại với mục đích cao cả là tìm mẹ cho cánh cam một việc làm quan trọng nhất của tất cả các loài vào lúc này. 
                                                “Bọ dừa ngưng nấu cơm
                                                 Cào cào thôi tập nhảy
                                                 Xén tóc dừng may áo
                                                 Đều bảo nhau đi tìm.”

Cánh cam lạc mẹ ( Minh họa: Internet)

       Và khi chưa tìm được mẹ cho cánh cam việc đầu tiên của những gia đình gần gũi  trong khu vườn là mời cánh cam về ở tạm. Một việc làm đầy tính nhân văn ở ngoài đời thực vẫn thường hay diễn ra với những cậu, những cô bé lạc mẹ. Khổ thơ này giúp các em hoàn thiện mình với những giá trị chân thiện mĩ, giúp các em cảm nhận tốt hơn những giá trị tinh thần mà khổ thơ mang lại..
     Tôi thích nhất khổ thơ cuối là khổ thơ mang đậm đặc trưng của trẻ thơ, không bó buộc, không cấu trúc chặt chẻ, nó hợp với lẽ tự nhiên của tâm trạng người lạc mẹ một đứa trẻ ở lứa tuổi ấu thơ:
                                                      “ Bỗng đâu như tiếng mẹ
                                                        Gọi cánh cam từ xa
                                                        Cánh cam chạy ùa tới
                                                         Níu cánh mẹ về nhà.”
      Khi cánh cam tìm được mẹ việc đầu tiên của cánh cam là “níu cánh mẹ về nhà” mà quên mất lời cảm ơn những người bạn đã từng giúp đỡ mình đi tìm mẹ. Nhưng theo tôi có như thế mới là thơ trẻ con. Chúng ta hãy để những lời cảm ơn mọi người đó cho mẹ cánh cam để bài thơ khỏi khô cứng và “già” trước tuổi.
     Bài thơ “Cánh cam lạc mẹ” của em Nguyễn Mai Chi đã khép lại câu chuyên đồng thoại hay, được chuyển tải thành thơ. Bài thơ ngoài giá trị tinh thần Nguyễn Mai Chi đã bắc nhịp cầu cho các bạn cùng trang lứa của mình hiểu thêm về các loài bọ cánh cứng sống quanh em với những cái tên gọi lạ lẫm. mà chắc chắn các em ở thành phố khó có dịp bắt gặp như xiến tóc, cánh cam, bọ dừa…

Nguyễn Văn Thanh