13-01-2017 - 15:55

Văn hóa dân gian Nghệ Tĩnh của Nhà nghiên cứu văn hóa Thái Kim Đỉnh

Bìa tuyển tập (tập I)

1. Thái Kim Đỉnh, bút danh Vũ Hoàng, sinh ngày 24 tháng 10 năm Bính Dần (1926), tại làng Tường Xá, tổng Thịnh Quả, huyện La Sơn, phủ Đức Thọ (nay là xã Đức Châu, huyện Đức Thọ, tỉnh Hà Tĩnh). Năm 1945, mười chín tuổi, ông đã là Bí thư Thanh niên cứu quốc, tham gia ủy ban khởi nghĩa, ủy ban nhân dân lâm thời xã. Năm 1946, ông gia nhập Đảng Cộng sản. Năm 1947 lên Phòng Tuyên truyền huyện Đức Thọ. Rồi sau làm các nhiệm vụ: cán bộ Ban liên lạc Bắc Trung bộ, Bưu điện Liên khu 4, Công đoàn Hà Tĩnh, Đoàn thanh niên Việt Nam huyện Đức Thọ, Hội đồng cung cấp Trung Lào, công trường đê La Giang, cán bộ Ty tuyên truyền, Ty Văn hóa Hà Tĩnh...
Thái Kim Đinh làm thơ, viết văn từ lúc còn đi học, là hội viên Hội sáng tác Văn nghệ Liên khu 4 từ năm 1956. Năm 1958, ông làm Tổ trường Tổ sáng tác Văn nghệ của Ty Văn hóa Hà Tĩnh, thực thi đầy đủ nghĩa vụ của một viên chức biên tập, xuất bản: biên tập, xuất bản Tập san Văn hóa quần chúng, Tập san Văn hóa Hà Tĩnh, Tập san Sông La. Năm 1970, ông trở thành hội viên Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, phụ trách Trưởng tiểu ban Văn nghệ dân gian Hà Tĩnh. Ông là học trỏ, là bè bạn với những người uyên bác, thám nho trong làng văn hóa như Nguyễn Đổng Chỉ, Trịnh Xuân An, Xuân Tửu, Hồ Tôn Trinh, Thanh Minh, Hoàng Nguyên Kỳ, Trần Hữu Thung, Ninh Viết Giao, Trần Quốc Nghệ... Từ ẩy, với những quan tâm đến mê đắm, những phụng thờ linh thiêng các giá trị văn hóa truyền thống của quê hương, xứ sở, với sự cấn trọng, sâu sắc của một nhà nghiên cứu, sự chính xác của một nhà khoa học, sự đa cảm, lãng mạn của một nghệ sỹ, Thái Kim Đỉnh miệt mài điền dã, khai thác, suu tầm, nghiên cứu văn hóa, lịch sử... xứ Nghệ.
2.                  Bắt đầu từ tập truyện dân gian “Cá gáy hóa rồng” in năm 1972 đến “Bổn thi sĩ trong phong trào Thơ mới” in năm 2015, ông đã cho ra măt bạn đọc 90 tác phàm (in riêng, chủ biên, in chung, soạn chung) và 6 tác phẩm chép tay, hoặc đánh máy vi tính chưa có điều kiện xuất bản. Tác phẩm của Thái Kim Đỉnh thuộc nhiều loại hình: Văn học (truyện, ký, thơ, nghiên ciru, giới thiệu); Văn hóa dân gian (sưu tầm, khảo cứu chuyện kể, thơ ca, nhạc, lễ hội, kiến trúc, sân khấu, ẩm thực, phong tục tập quán... vùng Nghệ Tĩnh); Văn học Hán Nôm (sưu tâm, dịch thuật, giới thiệu, chủ giải tác phàm văn, thơ); Lịch sử (nghiên cứu, lý giải một sổ vấn đề và tiểu sử, hành trạng một so nhân vật lịch sử); Nghiên cứu văn hóa (giới thiệu, khảo cứu, khảo dị, khảo đính di sản văn hóa vật thể, phi vật thể, địa chí huyện, xã và nhũng vấn đề về văn hóa trong không gian xứ Nghệ với sự kết hợp hài hòa cách nhìn đồng đại và lịch đại). Tất cả chứa đựng một khối lượng tư liệu phong phú với những chú thích cặn kẽ, những kháo luận công phu, khoa học.
3.                  Hàng chục năm qua, tác phẩm của Thải Kim Đinh đã được một số tổ chức hoạt động văn hóa, văn nghệ, các nhà xuất bản ở trung ương và địa phương in và tái bản nhiều lần. Tuy nhiên, đó là những tác phẩm đứng độc lập, xuất phát từ nhu cầu riêng của cơ quan xuất bản, không theo một quy họach/kế hoạch chung nào. Mặt khác, còn nhiều tác phàm có giá trị của ông chưa được xuất bản một cách đầy đủ, hệ thống.
4.                  Nhận thấy, những tác phẩm sưu tầm, nghiên círu có giá trị của Thái Kim Đinh sẽ làm giàu có thêm cho văn hóa Hà Tĩnh trong quá trình thực hiện nhiệm vụ “xây dựng văn hóa, con người Việt Nam” theo tinh thần NQ TW 9 (Khóa XI); nhận thấy những đóng góp bền bỉ của Thái Kim Đỉnh hơn nửa thế kỷ qua cho quê hương, đất nước là vô cùng quý báu, Tỉnh ủy tỉnh Hà Tĩnh giao cho Ban Tuyên giáo chủ trì chọn lọc, biên tập, xuất bản “Tuyển tập Thái Kim Đỉnh ”
Căn cứ vào các loại hình văn hóa dân gian và văn chương hiện đại; xem xét giá trị nội dung và giá trị tư liệu của các tác phẩm, bước đầu “Tuyển tập Thái Kim Đỉnh ” được phân chia và xếp thành 7 tập: I - Văn hóa dân gian Nghệ Tĩnh, gồm các nội dung: Kiểm kê kho văn hóa dân gian ở Hà Tĩnh, Văn hóa dân gian Nghệ Tĩnh, Một ít tư liệu về ca trù ở Hà Tình, Truyện dân gian Nghệ Tĩnh, Lễ hội dân gian Hà Tĩnh; II - Nghệ Tĩnh - Đất và Người - phần thứ nhất, gồm: Sông núi quê hương, Làng và làng nghề, Di tích lịch sử, văn hóa Hà Tĩnh; III - Nghệ Tĩnh - Đất và Người - phần thứ hai, gồm: Một sổ vấn đề về lịch sử Nghệ Tĩnh và mấy dòng họ tiêu biểu ở Hà Tĩnh, Nhân vật lịch sử - văn hóa, Các nhà khoa bảng Hà Tĩnh; IV - Văn chương - Tim hiếu và giới thiệu, gồm: Văn chương- tìm hiếu và giới thiệu, Bốn thi sỹ trong phong trào thơ mới, Tác gia Hán Nôm Nghệ Tình; V- Truyện Kiều và Thơ văn quanh Truyện Kiều, gồm: “Tân Thanh quảng tập” (Văn bản một bản Kiểu Nôm sưu tầm ở Tiên Điền); Thơ văn quanh Truyện Kiều; VI - Năm thế kỷ văn Nôm người Nghệ, giới thiệu văn Nôm Nghệ Tình từ đời Trần đến đời Nguyễn, gồm một tiểu luận và thơ văn Nôm sưu tập); VII - Văn, Thơ, gồm Thơ chọn lọc, Truyện và Ký tuyển chọn, Truyện dịch từ tiếng Pháp, Thơ dịch từ chừ Hán.
5.                  Trong tuyển tập, Thái Kim Đinh có khai thác, sưu tầm tác phẩm của một so tác giả hữu danh. Ông sử dụng các tác phẩm ẩy nhằm một mục đích cung cấp cho bạn đọc một nguồn tư liệu dồi dào, đa dạng, giúp bạn đọc dễ tiếp cận, nắm bắt tác phẩm theo cấu trúc loại hình một cách hệ thống, khoa học. Với hai lý do trên, ban tuyến chọn nhất trí với cách sử dụng tác phẩm của tác giả.
6.                  Thực hiện tuyển chọn, giới thiệu bộ sách “Tuyến tập Thái Kim Đỉnh ”, chúng tôi muốn trước hết cung cấp cho bạn đọc rộng rãi, đặc biệt là những ai quan tâm tới văn hóa quê hương, xứ sở một nguôn tư liệu phong phú, sinh động, đa dạng, hệ thống chọn lọc từ nhiêu lĩnh vực văn hóa dân gian và hiện đại xứ Nghệ. Đồng thời hy vọng ‘‘Tuyển tập Thái Kim Đỉnh” là một hành trang văn hóa có giá trị cho các thế hệ người Hà Tĩnh trên con đường thực hiện nhiệm vụ: “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
Hân hạnh được giới thiệu “Tuyển tập Thái Kim Đỉnh” và chân thành cảm ơn Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Hà Tĩnh, các cơ quan, các nhà nghiên cứu văn hóa, các nhà văn đã giúp Ban tuyên chọn hoàn thành bộ sách này.
Rất mong nhận được sự góp ý của quý bạn đọc để bộ sách được hoàn thiện hơn trong lần tái bản sau.
Trân trọng.

Hà Tĩnh, tháng 11/2015
BAN TUYỂN CHỌN

. . . . .