ĐẤT NƯỚC

Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi 
Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa...” mẹ thường hay kể 
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn 
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc 
Tóc mẹ thì bới sau đầu 
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn 
Cái kèo, cái cột thành tên 
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng 
Đất Nước có từ ngày đó... 

Đất là nơi anh đến trường 
Nước là nơi em tắm 
Đất Nước là nơi ta hò hẹn 
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc” 
Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi” 
Thời gian đằng đẵng 
Không gian mênh mông 
Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ 
Đất là nơi Chim về 
Nước là nơi Rồng ở 
Lạc Long Quân và Âu Cơ 
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng 
Những ai đã khuất 
Những ai bây giờ 
Yêu nhau và sinh con đẻ cái 

Gánh vác phần người đi trước để lại 
Dặn dò con cháu chuyện mai sau 
Hằng năm ăn đâu làm đâu 
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ 
Trong anh và em hôm nay 
Đều có một phần Đất Nước 
Khi hai đứa cầm tay 
Đất Nước trong chúng mình hài hoà nồng thắm 
Khi chúng ta cầm tay mọi người 
Đất nước vẹn tròn, to lớn 

Mai này con ta lớn lên 
Con sẽ mang đất nước đi xa 
Đến những tháng ngày mơ mộng 
Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình 
Phải biết gắn bó san sẻ 
Phải biết hoá thân cho dáng hình xứ sở 
Làm nên Đất Nước muôn đời... 

Những người vợ nhớ chồng còn góp cho Đất Nước những núi Vọng Phu 
Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái 
Gót ngựa của Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại 
Chín mươi chín con voi góp mình dựng Đất tổ Hùng Vương 
Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm 
Người học trò nghèo giúp cho Đất Nước mình núi Bút non Nghiên. 
Con cóc, con gà quê hương cùng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh 
Những người dân nào đã góp tên Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm 
Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi 
Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha 
Ôi Đất Nước sau bốn ngàn năm đi đâu ta cũng thấy 
Những cuộc đời đã hoá núi sông ta... 

Em ơi em 
Hãy nhìn rất xa 
Vào bốn ngàn năm Đất Nước 
Năm tháng nào cũng người người lớp lớp 
Con gái, con trai bằng tuổi chúng ta 
Cần cù làm lụng 
Khi có giặc người con trai ra trận 
Người con gái trở về nuôi cái cùng con 
Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh 
Nhiều người đã trở thành anh hùng 
Nhiều anh hùng cả anh và em đều nhớ 
Nhưng em biết không 
Có biết bao người con gái, con trai 
Trong bốn ngàn lớp người giống ta lứa tuổi 
Họ đã sống và chết 
Giản dị và bình tâm 
Không ai nhớ mặt đặt tên 
Nhưng họ đã làm ra Đất Nước 
Họ giữ và truyền cho ta hạt lúa ta trồng 
Họ truyền lửa cho mỗi nhà từ hòn than qua con cúi 
Họ truyền giọng điệu mình cho con tập nói 
Họ gánh theo tên xã, tên làng trong mỗi chuyến di dân 
Họ đắp đập be bờ cho người sau trồng cây hái trái 
Có ngoại xâm thì chống ngoại xâm 
Có nội thù thì vùng lên đánh bại 
Để Đất Nước này là Đất Nước Nhân dân 
Đất Nước của Nhân dân, Đất Nước của ca dao thần thoại 
Dạy anh biết “yêu em từ thuở trong nôi” 
Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội 
Biết trồng tre đợi ngày thành gậy 
Đi trả thù mà không sợ dài lâu 
Ôi những dòng sông bắt nước từ đâu 
Mà khi về Đất Nước mình thì bắt lên câu hát 
Người đến hát khi chèo đò, kéo thuyền vượt thác 
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi 
Người dạy ta nghèo ăn cháo ăn rau 
Biết ăn ớt để đánh lừa cái lưỡi 
Cái cuốc, con dao, đánh lừa cái tuổi 
Chén rượu đánh lừa cơn mỏi, cơn đau 
Con nộm nang tre đánh lừa cái chết 
Đánh lừa cái rét là ăn miếng trầu 
Đánh lừa thuồng luồng xăm mình xăm mặt 
Đánh lừa thằng giặc là chuyện Trạng Quỳnh 
Nhưng lạ lùng thay, nhân dân thông minh 
Không hề lừa ta dù ca dao, cổ tích 
Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật 
Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời 
Dẫu phải khi cay đắng dập vùi 
Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu 
Cây khế chua có đại bàng đến đậu 
Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta 
Đất đai cỗi cằn thì người sẽ nở hoa 
Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa 
Khi ta đến gõ lên từng cánh cửa 
Thì tin yêu ngay thẳng đón ta vào 
Ta nghẹn ngào, Đất Nước Việt Nam ơi!... 
                (Trích trường ca “Mặt đường khát vọng”)