Ở thủ đô Hà Nội cách ra Sài Gòn hàng nghìn cây số trong những ngày cả nước náo nức tin mừng chiến thắng đó, nhac sỹ Phạm Tuyên không nén được lòng mình đã reo lên vỡ òa niềm vui hạnh phúc: “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”. Buổi trưa 30 tháng 4 cách đây 43 năm ấy, nắng Sài Gòn rót mật ong qua các vòm lá cây cổ thụ xanh mướt. Khi chiếc xe tăng quân giải phóng húc đổ cánh cổng dinh Độc Lập. Húc đổ chế độ chính quyền Sài Gòn, húc đổ bức thành trì ngăn cách lòng người, ngăn cách giới tuyến để hòa chung một âm vang, một sắc màu rực rỡ cờ hoa. Một tình cảm thiết thân nồng nàn “Bác Hồ ơi, chiến thắng đã về ta” (Tố Hữu). Đã về ta những con phố hẻm đường, đã về ta những vòng tay nụ cười ánh mắt rơi lệ, mừng vui. Đã về ta cả bầu trời tự do xanh mát mà như nhà thơ Hữu Thỉnh đã viết “Tháng tư nay cây cỏ cũng ra tù”. Chiến dịch Hồ Chí Minh là chiến dịch mà cả nước dồn hết sức người sức của cho chiến trường: “Chiến dịch này ăn cơm không phải độn – Mừng thì mừng, thương mẹ biết bao nhiêu” (Hữu Thỉnh) Ôi hậu phương miền Bắc, ở đó có mẹ ta, em ta dành dụm từng hạt gạo chắt chiu qua bao xay giã dần sàng, qua bao nắng mưa bão lũ để nuôi những bào thai chiến dịch cho ngày toàn thắng. Cánh đồng khô rạn chân chim, rạn chân chim cả trên khóe mắt của mẹ. Nhưng lòng mẹ hân hoan, miếng trầu thêm ấm. Mẹ không chỉ gửi ra chiến trường những đứa con trai, con gái, “đẹp hơn hoa hồng cứng hơn sắt thép - Xa nhau không hề rơi nước mắt - Nước mắt dành cho ngày gặp mặt” (Nam Hà). Mẹ gửi theo bao niềm tin hy vọng với ngày toàn thắng đến gần. Trong ngôi nhà đơn sơ của mẹ, tấm ảnh Bác Hồ kính yêu lồng trong khung kính được treo ở vị trí trang trọng. “Bác lo bao việc trên đời,-  Ngày ngày Bác vẫn mỉm cười với em” như chú bé thần đồng Trần Đăng Khoa lúc mới 8 tuổi đã từng viết thế. Trong chiếc xe tăng chật chội chèn chứa bao trang bị vũ khí quân trang đạn dược của người lính lại có cả tấm ảnh Bác Hồ mặc bộ quân phục  dõi theo đoàn quân đi. Trong lúc hành quân với “Lá ngụy trang xanh cả ba miền” luôn có Bác bên mình cùng  xóc nảy gập gềnh đèo cao dốc núi. Ba tiếng gọi Hồ Chí Minh như rạng rỡ như tỏa sáng truyền thêm bao sức mạnh.

Lại nhớ khi ra pháp trường đối diện với họng súng quân thù, người anh hùng Nguyễn Văn Trỗi đã hô vang ba lần: Hồ Chí Minh muôn năm! Người liệt sĩ trẻ trung ấy đã ngã xuống mảnh đất Sài Gòn. Hình như trong đoàn quân qua cầu Công Lý hôm nay vẫn như có hình ảnh anh Trỗi đi cùng bởi “có cái chết hóa thành bất tử”. Có người chiến sỹ trước giờ toàn thắng chỉ cách một gang tấc trong tầm tay đã ngã xuống ở đầu cầu Sài Gòn. Có lẽ khi vuốt mắt cho người đồng đội khép lại màu trời tự do ta vẫn còn như thấy vương vấn một nụ cười trên môi người đã khuất. Những người lính trên chiếc xe tăng đầu tiên vào dinh Độc Lập bây giờ mỗi người một nơi, mỗi người một nghề để kiếm sống. Nhưng hội tụ tháng tư trong họ vẫn là những ký ức của ngày chiến thắng. Con voi thép T54B mang số hiệu 843 đã từ Bắc vào Nam, đã đi qua bao xóm làng thôn mạc, đã đi dọc đường Trường Sơn qua bao ngầm đá suối. Qua ống kính Tê – Sa chỉ thấy bạt ngàn rừng xanh, xanh mét cả những cơn sốt rét. Rồi qua những trọng điểm ác liệt, để từ đó “Chặt Buôn Mê Thuật rụng cả Tây Nguyên – Quét Huế Thừa Thiên đổ nhào Đà  Nẵng …” (Tố Hữu). Con voi thép đến với thành phố mang tên Bác bắt đầu từ những đàn voi trận của cuộc hành binh thần tốc của vua Quang Trung từ Nam ra Bắc đánh tan quân Thanh. Và xa hơn nữa là hình ảnh hai bà Trưng, bà Triệu trên đầu voi trận đạp cơn sóng dữ chém cá kình ở biển đông. Lịch sử nối tiếp lịch sử, chiến công nối tiếp chiến công. Vẫn còn vọng lại lời Bác Hồ dặn đại đoàn quân tiên phong trên đường về thủ đô Hà nội dừng lại ở đền Hùng: “Các vua Hùng đã có công dựng nước. Bác cháu ta phải cùng nhau giữ lấy nước”. Thưa Bác, chúng con trưa nay đã thực hiện đúng ước nguyện của người: “Đánh cho Mỹ cút - Đánh cho Ngụy nhào”. Chúng con những người lính đầu đội chiếc mũ tai bèo như một chiếc lá sen, chân đi đôi dép lốp cao su như Bác đã từng đi. Bến Nhà Rồng trưa 30 tháng 4 sóng vỗ miên man, những con sóng viền lại tình yêu thương hàn gắn bao vết thương lòng, xóa chìm đi bao thù hận. Ngày ấy “Đất nước đẹp vô cùng nhưng Bác phải ra đi” (Chế Lan Viên) thì nay: “Chúng con đến xanh ngời ánh thép – Thành phố tên Người rực rỡ cờ hoa”.   Cả thành phố xuống đường trong nắng tháng tư trong nắng cờ sao giải phóng. Trên tay mỗi người là những bó hoa tươi tắn sắc nắng, là tấm ảnh Bác Hồ với  vầng trán rộng với  chòm râu mát với ánh mắt tin yêu và nụ cười rạng rỡ khi mà “Lời Bác nay thành chiến thắng huy hoàng – Ba mươi năm đấu tranh dành độc lập tự do – Ba mươi năm dân chủ cộng hòa chiến thắng đã về ta” (Phạm Tuyên). Hai tiếng Việt Nam - Hồ Chí Minh vang lên không chỉ trong lòng người dân Việt mà vọng vang trên toàn thế giới. Chiến thắng của Việt Nam là chiến thắng của lương tâm thời đại. Chiến thắng của chính nghĩa. Dải đất hình chữ S thân thương nằm bên bờ biển Đông như một con đê trên bán đảo. Dải đất “Giống như nàng tiên múa – Lại hóa thành ngọn lửa lúc cuồng  phong - Đất nước thành văn trên mình ngựa – Con trẻ mà mang áo giáp đồng” (Trần Mạnh Hảo). Cả bốn ngàn năm lịch sự đã hồi tụ về đây trong giây phút thiêng liêng này. Xin được thành kính một phút mặc niệm nững người  con thân yêu đã ngã xuống. Phút lặng yên này là nốt trầm sâu thẳm vì phải bao mất mát hy sinh chúng ta mới dành được ngày toàn thắng hôm nay. Còn đó những chiếc ba lô, bi đông đựng nước lổ chổ vết đạn, còn đó những nấm mộ vô danh của bao nghĩa trang liệt sỹ rải dọc dài đất nước. Những bia mộ như những phím đàn ngân vang trong lòng đất. Màu hoa Huệ trắng đến nao lòng. Và những chiếc hoa Loa Kèn thổi vào nắng tháng tư, những âm thanh trầm hùng  da diết. Tháng tư là tháng có nhiều ký ức khi thành phố mang tên Người rực rỡ cờ hoa …

                                                                                      N.Q.H